Door Chris Koenis··Aangepast:
RTL
Vier Nederlandse journalisten werden in 1982 tijdens een reportage in El Salvador in een hinderlaag gelokt en doodgeschoten door militairen. Morgen, na ruim 43 jaar, zou de rechtszaak tegen drie hoofdverdachten eindelijk van start gaan. Maar zojuist hebben de nabestaanden, speciaal afgereisd naar El Salvador, te horen gekregen dat de rechtszaak maanden is uitgesteld. “We zijn ontgoocheld.”
In aanloop naar het langverwachte proces was de onzekerheid er al behoorlijk ingeslopen, vertelt Gert Kuiper, broer van de vermoorde journalist Jan Kuiper, over de telefoon vanuit zijn hotel in de hoofdstad San Salvador.
Zo was nog hoogst onzeker of de advocaat van verdachte Reyes Mena zou komen opdagen. Ook moest nog maar worden afgewacht of voldoende juryleden zich zouden melden bij de rechtbank in de stad Chalatenango. “Dan moet de rechter de zaak verdagen. Daar zijn we toch wel behoorlijk bang voor.”
‘Zeer teleurgesteld’
Die vrees is nu dus werkelijkheid geworden, vertelt een van de andere nabestaanden die ook is afgereisd naar El Salvador, Sonja ter Laag. Zij is de zus van de in 1982 vermoorde geluidsman Hans ter Laag.
“We zijn zeer, zeer teleurgesteld. We zouden zo vertrekken, maar horen net dat de advocaat van Reyes Mena de boel tegenwerkt. Het enige wat wij nu weten is dat de rechtszaak wordt uitgesteld tot 3 juni”, zegt Ter Laag.
De moord op de vier journalisten hield begin jaren 80 heel Nederland in de greep. Koos Koster, Joop Willemsen, Jan Kuiper en Hans ter Laag waren afgereisd naar het Centraal-Amerikaanse land om namens omroep IKON verslag te doen van de bloedige burgeroorlog die er destijds woedde.
Maar die reportage wordt nooit uitgezonden. De filmploeg wordt op woensdagmiddag 17 maart in de val gelokt in rebellengebied bij de stad Chalatenango. Tijdens een ontmoeting met guerrillastrijders van de linkse verzetsbeweging FMLN worden ze opgewacht door gewapende soldaten van het rechtse Salvadoraanse regeringsleger. Zeker acht mannen, onder wie de vier Nederlanders, worden doodgeschoten.
“Ze waren een makkelijk doelwit. Het leger wachtte op hen en executeerde hen in feite”, zei Thomas Buergenthal, lid van de onderzoekscommissie van de VN die de zaak onderzocht. De gebeurtenis staat nadien bekend als het bloedbad van Santa Rita.
De voormalige minister van Defensie van El Salvador, José Guillermo Garcia, en twee hoge militaire officieren staan terecht voor de moordpartij. Een rechtszaak waar nabestaanden al tientallen jaren op wachten, maar die nu dus op het laatste moment is uitgesteld.
