·Aangepast:
RTL
Bij kinderen die last hebben van terugkerende luchtweginfecties kan er beter speeksel in plaats van bloed worden afgenomen. Dat blijkt uit onderzoek van het Radboudumc en Het UMC Utrecht Wilhelmina Kinderziekenhuis. Een speekseltest is efficiënter en minder ingrijpend voor het kind. “Een win-win situatie.”
Kinderen die regelmatig last hebben van keel-, long- of oorontstekingen kunnen in het ziekenhuis onderzocht worden op de oorzaak van de infectie. Tot voor kort werd hiervoor meestal bloed geprikt.
“We hebben dit enerzijds onderzocht omdat bloedprikken niet zo fijn is voor kinderen. En anderzijds omdat de gedachte is dat het beter is om luchtweginfecties zo dicht mogelijk bij de luchtwegen te onderzoeken”, vertelt kinderinfectioloog en immunoloog Lilly Verhagen van het Radboudumc tegen Editie NL.
Uit onderzoek blijkt nu dat metingen uit speeksel veel beter de ernst van de ziekte weergeven. “Het is dus win-win. Een bloedmeting is niet altijd nodig en speeksel geeft ook beter de ernst weer. Een bloedonderzoek zal wel altijd nodig blijven ernstige afwijkingen uit te sluiten.” De onderzoekers gaan nu nog verder met grotere groepen kinderen om te onderzoeken wat de speekseluitslagen zijn op verschillende meetmomenten.
Want dat is nu nog het lastige van speekseltesten: de timing moet goed zijn. “In speeksel zitten enzymen die de stoffen die je wil onderzoeken weer afbreken. Dus als je iets wil aantonen dan is de timing heel belangrijk”, zegt hoogleraar immunologie Huub Savelkoul van de Wageningen Universiteit.
“Je wil niet dat de stoffen weer zijn afgebroken voor je onderzoek doet. Onderzoekers bedenken daarom manieren om speeksel zo goed mogelijk op te vangen, zodat er genoeg tijd is om te meten. Als dat dus lukt, dan is speeksel een heel mooie lichaamsvloeistof waarin je van alles kunt onderzoeken.”
De speekseltest bij kinderen met luchtweginfecties toont aan of, en voor welke infecties kinderen afweerstoffen hebben. Maar aan speeksel valt nog veel meer af te lezen. “Zo kan speeksel ook een indicatie geven of mensen veel roken of dat ze door roken longproblemen ontwikkelen, maar denk ook aan de corona-test. Speekselonderzoek is dus vooral nuttig voor dingen die in je lijf terechtkomen door te ademen, zoals virussen en toxische dingen, zoals rook.”
Honderden kinderen
Volgens kinderinfectioloog en immunoloog Lilly Verhagen worden er iedere winter honderden kinderen door kinderartsen in Nederland gezien worden omdat ze last hebben van terugkerende luchtweginfecties. “Normaal gesproken doen we een bloedonderzoek en nemen we ook bloed af tijdens het monitoren. Ik verwacht dat dat laatste niet meer nodig is en vervangen kan worden door een speekseltest.”
