Door RTL Nieuws··Aangepast:
RTL
Na maanden onderhandelen werd even voor middernacht duidelijk dat er een deal is tussen Oekraïne en de VS. Er komt een investeringsfonds waar beide landen 50 procent aandeel in hebben. Zo krijgt president Trump toegang tot zeldzame aardmineralen in Oekraïne. In ruil daarvoor blijft Amerika steun geven in de oorlog met Rusland. Maar precieze details? Die ontbreken nog.
Hoofdpunten
- Er is een deal tussen de VS en Oekraïne , de exacte inhoud is niet openbaar gemaakt.
- De deal geeft de VS toegang tot mineralen, olie en gas in Oekraïne.
- Kort voor het tekenen van de deal wilde Oekraïne nog wijzigingen doorvoeren.
- Oekraïne zegt dat het alle steun die het van de VS gekregen heeft sinds 2022 niet terug hoeft te betalen.
- Wat er precies is afgesproken over veiligheidsgaranties voor Oekraïne, is niet duidelijk.
De twee landen richten samen een investeringsfonds op, meldde het Amerikaanse ministerie van Financiën even voor middernacht in een verklaring. Dat fonds moet het delven van waardevolle Oekraïense grondstoffen mogelijk maken.
‘Historisch’
De deal is ‘historisch’, zei minister van Financiën Scott Bessent. Op een foto die het ministerie op X deelde, is te zien hoe hij, samen met de Oekraïense minister van Economie Joelia Svyrydenko, de deal tekent.
Svyrydenko deelt op X ook een selfie vanuit Washington en zegt dat Oekraïense grondstoffen in bezit van Oekraïne blijven.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Hoe de deal er precies uitziet, blijft onduidelijk. De Amerikanen zouden toegang krijgen tot de schaarse minerale rijkdommen die nodig zijn voor het maken van batterijen en defensiemateriaal en delen de winst.
De deal ‘maakt de weg vrij voor toekomstige militaire steun van de VS’, schrijft Svyrydenko. Het investeringsfonds moet helpen bij de wederopbouw van Oekraïne. Hoeveel Amerikaans geld het land daar precies voor krijgt, is nog onduidelijk.
Steun voor Oekraïne
De regering-Trump zegt in een verklaring ‘toegewijd te zijn aan vrede in een soeverein en vrij Oekraïne voor de lange termijn’. Volgens de BBC toont de Amerikaanse verklaring ‘veel meer solidariteit met Oekraïne dan gebruikelijk is voor Trump’.
Zo staat er dat ‘geen enkele staat of persoon die de Russische oorlogsmachine heeft gefinancierd of gesteund, mag profiteren van de wederopbouw van Oekraïne’.
De grondstoffendeal klapte eerder omdat Oekraïne harde veiligheidsgaranties eiste van het militair machtige Amerika. De Oekraïense president Volodymyr Zelensky reisde eind februari naar Washington om de deal te tekenen, maar dat leverde een diplomatieke rel op:
Onduidelijk is in hoeverre er nu wél veiligheidsgaranties zijn gegeven in de getekende deal. Ook daar is niets over bekendgemaakt.
VS-correspondent Erik Mouthaan zegt dat Amerikaanse belangen in Oekraïne hoe dan ook worden toegejuicht door Oekraïne en Europa.
“Als er Amerikaanse bedrijven werkzaam zijn in Oekraïne, en mogelijk ook Amerikaanse werknemers, dan zal de VS niet toestaan dat Rusland die bedrijven of mensen aanvalt”, legt hij uit. “Dus met Amerikaanse aanwezigheid voelt Oekraïne zich veiliger.”
Oekraïne wilde de grondstoffendeal op het laatste moment nog wijzigen, meldde de VS gisteren.
Militaire hulp als inleg
De twee landen zeiden eerder dat ze hebben afgesproken dat alleen de toekomstige Amerikaanse militaire hulp meetelt als bijdrage aan het gezamenlijke fonds.
De hulp die de Verenigde Staten onder president Joe Biden hebben beloofd, hoeft niet eerst te worden terugbetaald, meldden persbureau Bloomberg en zakenkrant Financial Times al.
De Oekraïense premier Denys Sjmyhal bevestigt in een bericht op Telegram dat de miljardensteun die zijn land in de afgelopen jaren van de Amerikanen gekregen heeft, geen ‘schuld’ is die moet worden terugbetaald.
“President Trump heeft in het verleden wel gezegd dat hij deze deal ziet als het terugbetalen van steun aan de VS”, legt Mouthaan uit.
In februari eiste Trump nog 500 miljard dollar van de Oekraïners. Dat was vier keer meer dan de steun die de Amerikanen grofweg aan Oekraïne geleverd hebben (175 miljard dollar), schrijft The Guardian. Zelensky zei destijds dat het tien generaties zou kosten om de 500 miljard op te hoesten. Die eis is allang van tafel en ook niet terug te vinden in de deal die nu getekend is.
Premier Sjmyhal zegt ook dat de Amerikanen niet voor hun mogelijke toekomstige toetreding tot de EU gaan liggen.
Omstreden deal
De veelbesproken grondstoffen is desondanks omstreden. Critici wijzen erop dat Trump misbruik maakt van het door oorlog verscheurde Oekraïne, dat moet onderhandelen met het mes op de keel. Het land strijdt op het slagveld voor zijn voortbestaan en daarbij is buitenlandse militaire hulp onmisbaar.
Trump zette ook meerdere keren druk op Oekraïne door te dreigen zich terug te te trekken uit de vredesonderhandelingen als die niets op zouden leveren.
Oekraïne heeft de opbrengsten van zijn bodemschatten bovendien hard nodig voor zijn eigen toekomst. De kosten voor de wederopbouw van het land zijn torenhoog. Hoe meer geld Oekraïne daarbij moet afstaan aan de VS, hoe langer het zal duren om het land opnieuw op te bouwen, legden experts eerder uit aan RTL Nieuws.
De deal tussen de VS en Oekraïne gaat niet over een staakt-het-vuren tussen Rusland en Oekraïne.
