Verdachten van vernederingen op zorgboerderij Wedde horen vandaag hun straf | RTL Nieuws

De zaak kreeg landelijke bekendheid in mei vorig jaar door een uitzending van Undercover in Nederland, waarin onderzoeksjournalist Alberto Stegeman onthulde dat Michel K. (37) en zijn schoonvader Paul W. (63) zich stelselmatig schuldig maakten aan het mishandelen en vernederen van de mensen aan wie ze juist zorg moesten verlenen.

Onkruid en een Hitlersnor

De slachtoffers zijn mensen met een verstandelijke beperking. Bij meerdere cliënten werden vieze luiers op hun hoofd gelegd. Mensen moesten buiten op de grond liggen met een druppelende tuinslang boven hun lichaam. Anderen kregen een prop in hun mond geduwd of een wasmand over hun hoofd gedrukt.

Een oudere mevrouw die het onkruid naar de smaak van de bestuurders niet goed had gewied, vond het onkruid terug in haar bed. Sommige mensen die iets uit de koelkast hadden gepakt zonder toestemming, moesten voor straf buiten slapen. Bij iemand anders zou pindakaas op het gezicht zijn gesmeerd, dat er vervolgens door een hond afgelikt werd. Ook zou er een Hitlersnorretje op iemands gezicht zijn getekend.

Beelden van de rechtszaak, die vorige maand werd behandeld, én beelden van mishandelingen zie je in deze video:

Een paar maanden vóór de uitzending van Stegeman had de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) al vastgesteld dat cliënten van de zorgboerderij niet de juist zorg en ondersteuning kregen. Ook toen waren er al verdenkingen van lichamelijke straffen en vernederingen. 

Nadat de politie de beelden van Stegeman had gezien, werden de verdachten opgepakt en kreeg de zorginstelling opdracht de deuren te sluiten. Dat was in december 2022. Een paar maanden later was de uitzending van Undercover in Nederland te zien op tv.

Het Openbaar Ministerie verdenkt K. en W. van mishandeling van tien fulltime bewoners van de zorgboerderij. Volgens het OM is de maximale straf voor de twee gepast: vijf jaar en vier maanden celstraf, plus een beroepsverbod van tien jaar en vier maanden.

Kwetsbare cliënten

Daarnaast hebben de wettelijke vertegenwoordigers van de slachtoffers een schadevergoeding geëist van in totaal 116.000 euro. Het OM noemt die eis ‘redelijk en voldoende onderbouwd’.

De officier van justitie sprak bij een eerdere inleidende zitting van ‘een ontluisterend beeld’. “Het gaat om erg kwetsbare cliënten, die zich voor aandacht, genegenheid en veiligheid wendden tot verdachten en in plaats daarvan werden mishandeld op een wijze die elke verbeelding tart.”

De IGJ benadrukte al eerder dat de slachtoffers mensen zijn met een verstandelijke beperking, vaak met bijkomende problematiek zoals autisme, psychiatrische problemen, gedragsproblemen en niet aangeboren hersenletsel. Daarom gaat het verweer van de verdachten, dat de straffen bedoeld waren om cliënten ervan te laten leren, volgens de inspectie niet op. “Dit is nu precies waartoe deze cliënten niet in staat zijn gezien hun ontwikkelingsniveau”, schrijft de dienst in een rapport.

Te ver gegaan, maar…

Tijdens de inhoudelijke behandeling gaf K. in de rechtbank toe dat hij ‘veel te ver’ was gegaan, maar hij verweerde zich ook door te stellen dat het ontstane beeld ‘niet representatief’ zou zijn. Met hun aanpak zouden ze de zelfredzaamheid van bewoners hebben vergroot. “Onze methode werkte”, hield hij vol.

W. zei zich ‘dood te schamen’, nadat hij geconfronteerd werd met beelden waarop hij zei: “Je mag sterven in stilte. Je bent geld waard, dat is de enige reden dat je blijft.”

Behalve K. en W. staat er vooralsnog niemand terecht in deze zaak. Vier verdachten moeten zich nog bij de officier van justitie verantwoorden tijdens een hoorzitting.

Justitie deed ook onderzoek naar nog vijf andere medewerkers van de zorgboerderij. De zaken tegen hen zijn geseponeerd. Vier van hen hebben bewoners van de zorgboerderij mishandeld, maar hun rol was volgens het OM zo klein dat vervolging niet nodig is. De vijfde werknemer, eveneens verdachte, heeft de mishandelingen wereldkundig gemaakt.